Hargeysa (Dawan)- Muuse Biixi Cabdi, Maxaad ka taqaan madaxweynaha Somaliland soo xakumay 7 sano ee doonaya 5 kale?
Nuxurka
Goorta dhalashada: 1948
Waxbarashada: Korneyl ciidamada cirka ah
Shaqada: madaxweynihii 5-aad ee Somaliland
Inkasta oo uu soo xakumayay Somaliland todobadii sano ee lasoo dhaafay hadana Biixi wuxuu hiigsanaya in loo doorto shan sano ee dheeraad ah balse waa kuma Korneylkaan beri ka mid ahaan jiray ciidamadii cirka ee Soomaaliya?
Barbaarkii iyo howlihii ciidamada
Muuse Biixi Cabdi, waxaa uu dhamaadkii 1940 meeyadii ku dhashay miyiga magaalada Hargeysa.
Billowgii noloshiisa, wuxuu kusoo qaatay miyiga, isaga oo ahaa Geel-jire kadibna wuxuu usoo wareegay magaalada halkaas oo uu ka bilaabaay safarka waxbarashadiisa.
Wareysiyo uu horay u siiyay warbaahin kala duwan wuxuu ku sheegay inuu waxbarashadisa asaasiga ah kusoo qaatay magaalooyiinka Hargeysa iyo Borama kadibna wuxuu biiray ciidmadii cirka ee Soomaaliya.
Waxa uu ka mid ah saraakiil tababar loogu qaaday dalkii la oran jiray Midowgii Soviet ee hadda ah Ruushka billowgii 1970 meeyadii.
Soo dhamaysashadii tababarka kadib wuxuu ka howlgeli jiray saldhigyadii ciidamada cirka ee Balli-doogle, Baydhabo iyo caasimadda Muqdisho.
Horaantii 1980 meeyadii waxa uu fursad kale u helay inuu aqoon korosi la xiriira ciidamada u aado dalka Mareykanka isga oo soo qaatay tababaro kala duwan oo dhanka ciidamada cirka ah.
Ka goosashadii dowladda iyo ku biiridii jabhaddii SNM
Dagaalkii Soomaaliya ay la gashay Itoobiya 1977 kadib waxaa abuurmay Jabhado ka biya diidaana siyaasaddii Maxamed Siyaasd Barre, waxayna keentay in Biixi uu ka mid noqdo saraakiil ka goosatay dowladda kuna biirtay jabhadihii kasoo horjeeday.
Biixi wuxuu ku biiray jabhaddii SNM ee xilligaas xarunteedu ahayd Itoobiya, isaga oo ka mid noqday hogaamiyaashii dhanka dagaalka u qaabilsaana
Markii Maxamed Xaaji Ibraahim Cigaal uu madaxweyne ka noqday Somaliland, waxaa Muuse loo dhiibay wasaaraddii arrimaha gudaha.
Waddadii madaxtinimada Somaliland
Curashadii axsaabta siyaasadda ee Somaliland kadib, wuxuu uu ka mid noqday guddigii fulinta ee xisbiga Kulmiye, kadib waxaa loo doortay guddoomiye kuixigeenkii kowaad ee xisbiga sannadkii 2008.
Tillaabo kale ayuu kor u qaaday, waxaana sannadkii 2015 kii loo doortay guddomiyaha xisbiga iyo murashaxii madaxweynaha taas oo keentay inuu gaaro guushiisii ugu weyneed ee dhanka siyaaddda oo ay ahayd inuu noqdo madaxweynihii shanaad ee Somaliland.
Biixi iyo Xisbigiisa Kulmiye waxay ku doodayaan inay ka khibrad badanyihiin xisbiyada ee kula loolamaya madaxtinimada marka ay timaado maamulka Somaliland.
Xisbiya Kulmiye ayaa ah xisbiga kaliya ee 2 mar ku guuleysatay doorashooyinka madaxtinimada kuwaas oo kala ahaa 2010 iyo 2017, waxa uuna u halgamaya markii seddexaad inuu xajisto xukunka kuna guuleysto mar kale.
Biixi waxa uu sameeyay ballan qaad la xiriira dhamaystirka howlo badan oo qabyo u ah sida ictiraaf raadinta iyo billaabida kuwa cusub oo daboolaya baahiyaha ka jira xilligaan Somaliland.
Dadka aan la dhacsanayn siyaasadda Biixi waxay ku eedeeyaan in todobadii sano ee uu talada hayay inay Somaliland ka dhaceen arrimo waawayn sida daggaalladii ugu dambeeyay ee Sool, khilaafaadkii doorashada, xariga wariyayaal badan iyo go’aano culus sida bad ku bedelashadii aqoonsiga Itoobiya oo aan weli dhamaystirmin .
Makula tahay in Kulmiye xajisan doono kursiga madaxweynaha oo la dooran doono 5 sano oo dheeraad ah?
