Garoowe, Puntland – Madaxweynaha Puntland, Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa 27-kii Febraayo 2025, khudbad 19 daqiiqo ah ka jeediyay, isaga oo si faahfaahsan uga hadlay xaaladda amniga Puntland, howlgalada ka dhanka ah kooxaha argagixisada, iyo istiraatiijiyadda mustaqbalka ee amniga. Hadalkiisa wuxuu iftiimiyay guulaha Puntland ka gaartay dagaalka ka dhanka ah Daacish, billowga wajiga saddexaad ee Howlgalka “Hillaac”, iyo kaalinta ay saaxiibbada caalamiga ah ka ciyaarayaan sugidda xasilloonida gobolka.
Howlgallada socda ee ka dhanka ah argagixisada
Madaxweyne Deni wuxuu ku celiyey guusha laga gaaray Howlgalka “Hillaac”, oo la bilaabay 26-kii Diseembar 2024, ujeedadiisuna tahay in laga ciribtiro dagaallmayaasha Daacish ee ku sugan Puntland. Howlgalka wuxuu si gaar ah u bartilmaameedsaday saldhigyada kooxda ee buuraleyda Golis ee Calmiskad, oo muddo dheer kooxaha ay daganeyd.
Sida ay sheegeen saraakiisha amniga Puntland, waxaa si buuxda gacanta loogu dhigay saldhigyada muhiimka ah ee Turmasale iyo Dasaan, kuwaas oo kooxaha Daacish ay muddo dheer uga faa’iidaysanayeen dhul-buureedyada adag si ay uga fogaadaan la dagaallanka Soomaaliya iyo howlgallada caalamiga ah.
“Ujeeddadu waa mid cad oo ah inaan ka saarno Daacish dhammaan Puntland. Howlgalka wuxuu sii socon doonaa ilaa amniga si buuxda loo sugo,” ayuu yiri Madaxweyne Deni.
Wuxuu intaa ku daray in Wajiga Saddexaad ee Howlgalka “Hillaac” uu bilaaban doono 28-ka Febraayo 2025, iyada oo la xoojianayo weerarrada , la joojinayo abaabulka dagaallamayaash, lana xoojinayo ammaanka xuduudaha Puntland.
Taageerada Caalamiga ah ee dagaalka Puntland kula jirto Daacish
Madaxweyne Deni wuxuu xusay kaalinta ay dalalka saaxiibka la ah Puntland ka ciyaarayaan sugidda amniga, wuxuuna xusay wadamada muhiimka ah ee taageeraya Puntland:
- Isutagga Imaaraadka Carabta (UAE) – Wuxuu horey u siiyay Puntland tababaro ciidan iyo maalgelin la dagaallanka argagixisada.
- Mareykanka – Wuxuu fuliyay duqeymo cirka ah iyo wadaagista xogaha sirdoonka oo ka dhan ah ISIS.
- Itoobiya & Kenya – Waxay qeyb ka yihiin iskaashiga amniga gobolka si looga hortago weerarada kooxaha.
“Puntland kaligeed kuma jirto dagaalkan. Saaxiibadeena caalamiga ah waxay door muhiim ah ka ciyaareen guulaha aan gaarnay,” ayuu yiri Madaxweyne Deni.
Warbixinno madax-bannaan ayaa tilmaamaya in UAE ay Puntland ku taageertay qalab ciidan iyo tababarro si loo xoojiyo Ciidanka Ilaalada Xeebaha Puntland (PMPF), halka Mareykanku uu fuliyay duqeymo cirka ah oo lagu bartilmaameedsaday dagaallamayaasha Daacish ee Puntland.
Digniin adag oo ka dhan ah kuwa taageera Daacish
Madaxweyne Deni wuxuu digniin adag u diray cid kasta oo taageerta Daacish, isaga oo si cad u sheegay in ay haystaan 7 maalmood si ay isku soo dhiibaan, haddii kale ay la kulmi doonaan ciqaab adag.
“Qof kasta oo taageera argagixisada waa inuu isa soo dhiibaa, haddii kale wuxuu wajihi doonaa ciqaabta ugu adag ee sharciga,” ayuu ku hanjabay.
Digniintan ayaa timid xilli ay Puntland ka digtay in Daacish ay adeegsaneyso shabakado maxalli ah oo fududeeya dhaqaalaha iyo sahayda dagaalka. Saraakiisha amniga Puntland ayaa horey u shaaciyey in la xiray dad lagu eedeeyay inay ISIS taageeraan oo laga soo qabtay magaalooyinka Garowe iyo Bosaso, kuwaas oo lagu tuhmayay maalgelinta iyo abaabulka kooxaha argagixisada.
Doorka Puntland ee amniga Soomaaliya
Madaxweyne Deni wuxuu xoojiyay in Puntland ay weligeed ka go’nayd sugidda amniga Soomaaliya, balse ay sii wadanayso nidaamkeeda amniga ee madax-bannaan. Wuxuu ku baaqay in dowladda federaalka iyo maamul-goboleedyadu iska kaashadaan la dagaallanka kooxaha xagjirka ah.
“Soomaaliya waa inay mideysaa dadaallada amniga si argagixisada loo ciribtiro,” ayuu yiri Madaxweyne Deni.
Gunaanad
Khudbadda Madaxweyne Deni waxay markale muujisay sida Puntland ay uga go’antahay dagaalka Daacish ee Soomaaliya. Wuxuu si gaar ah u xusay guulihii ugu dambeeyay ee ka dhashay Howlgalka “Hillaac”, taageerada ay ka helayaan dalalka caalamiga ah, iyo sida ay uga go’an tahay in la wiiqo awoodda Daacish. Iyadoo wajiga saddexaad ee howlgalka la bilaabayo, Puntland waxay u muuqataa mid sii xoojinaysa dagaalka ka dhanka ah Daacish si loo xaqiijiyo nabadgelyada gobolka.